Zabezpieczenie przeciwpożarowe stacji paliw płynnych – rozporządzenie, przepisy, wymagania techniczne

Obowiązujące przepisy prawne

Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych

Zabezpieczenie przeciwpożarowe stacji paliw płynnych regulowane jest Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 24 lipca 2023 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, bazy i stacje gazu płynnego, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie.

Rozporządzenie to kompleksowo określa zasady techniczne funkcjonowania stacji paliw. Zawiera przepisy dotyczące lokalizacji stacji, zagospodarowania terenu, konstrukcji, rodzaju i standardu zbiorników paliwowych oraz infrastruktury towarzyszącej. Uwzględnia także bezpieczeństwo użytkowników, środki ochrony środowiska i wymagania przeciwpożarowe. Przepisy te są obowiązujące dla wszystkich typów stacji paliw, niezależnie od ich wielkości czy rodzaju oferowanego paliwa, zapewniając jednolity standard bezpieczeństwa technicznego i organizacyjnego. Dodatkowo, rozporządzenie nakłada obowiązek uwzględniania aktualnych zagrożeń oraz postępu technologicznego w systemach bezpieczeństwa.

Wymagania przeciwpożarowe wynikające z rozporządzenia

Minimalne odległości dla bezpieczeństwa pożarowego

Zgodnie z § 98 i § 124 rozporządzenia:

• Odmierzacze paliw płynnych powinny być zlokalizowane w odległości co najmniej 30 m od budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz 60 m od budynków zamieszkania zbiorowego i obiektów użyteczności publicznej.
• Podziemne zbiorniki magazynujące gaz płynny muszą znajdować się minimum 10 m od budynków stacyjnych oraz granic działki lub pasa drogowego.
• Zbiorniki naziemne należy lokalizować w sposób bezpieczny i odpowiednio zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi, uwzględniając strefy ochronne.
• Rurociągi technologiczne nie mogą przebiegać pod budynkami (§ 114) i muszą być skutecznie zabezpieczone przed uszkodzeniami oraz pożarem.
• Odległości od dróg publicznych, lasów oraz napowietrznych linii energetycznych mają zasadnicze znaczenie dla ograniczenia możliwości przeniesienia zagrożenia pożarowego z zewnątrz.

Urządzenia i instalacje chroniące przed pożarem

Zawory bezpieczeństwa i odcinające

Zgodnie z § 135:

• Zbiorniki do magazynowania gazu płynnego muszą być wyposażone w zawory odcinające i zawory bezpieczeństwa, zabezpieczające przed niekontrolowanym wypływem.
• Po napełnieniu, zawory muszą zostać poddane obowiązkowej kontroli szczelności.
• Przewody odprowadzające gaz z zaworów bezpieczeństwa należy wyprowadzać na wysokość co najmniej 3 m nad poziom terenu, co minimalizuje ryzyko zapłonu.

Systemy detekcji i alarmowania

Zgodnie z § 131 i § 133:

• Stanowiska samodzielnego tankowania gazu płynnego (LPG) powinny być wyposażone w systemy alarmowe emitujące sygnały dźwiękowe, umożliwiające natychmiastowe wezwanie pomocy.
• Każde stanowisko powinno być odpowiednio oznakowane i wyposażone w instrukcje obsługi, zarówno w formie tekstowej, jak i graficznej (piktogramy).
• Dystrybutory gazu płynnego muszą posiadać zawory samoodcinające, automatycznie zamykające dopływ gazu w razie wykrycia nieprawidłowości.

Oznakowanie i procedury bezpieczeństwa

Zgodnie z § 131:

• Na terenie stacji należy wprowadzić odpowiednie oznakowanie ostrzegawcze i informacyjne zgodne z Polskimi Normami.
• Oznakowanie powinno być trwałe, odporne na czynniki atmosferyczne oraz rozmieszczone w widocznych miejscach: przy wejściach, drogach ewakuacyjnych, pomieszczeniach technicznych.
• Strefy zagrożenia wybuchem muszą być jednoznacznie oznaczone.

Wyposażenie w środki gaśnicze

Gaśnice, koce gaśnicze i hydranty

Zgodnie z § 120 i § 81:

• Stacje paliw muszą być wyposażone w:
  • 2 przewoźne gaśnice o masie 25 kg,
  • 2 przenośne gaśnice proszkowe po 6 kg,
  • 3 koce gaśnicze,
  • 2 przenośne gaśnice proszkowe po 6 kg oraz koc gaśniczy przy każdym stanowisku tankowania LPG.
• Gaśnice muszą być łatwo dostępne i odpowiednio rozmieszczone.
• Dla stacji magazynujących gaz płynny wymagana jest instalacja hydrantów zewnętrznych:
  • 10 dm³/s – przy ilości gazu do 25 000 kg,
  • 20 dm³/s – dla ilości powyżej 25 000 kg.

Stałe systemy gaśnicze

• Zbiorniki o pojemności powyżej 110 m³ muszą być chronione systemami stałymi – zraszaczami lub działkami wodnymi.
• Minimalna wydajność: 8 dm³/min/m² powierzchni zbiornika przez 2 godziny.
• Ochrona powinna obejmować także zbiorniki sąsiadujące.
• Z systemów zraszaczowych można zrezygnować w przypadku zbiorników izolowanych cieplnie (EI 120).

Przeglądy techniczne i konserwacja

Zgodnie z § 29:

• Wszystkie środki gaśnicze muszą być poddawane przeglądom przynajmniej raz w roku.
• Brak przeglądu skutkuje odpowiedzialnością prawną.
• Przegląd powinien być udokumentowany i zatwierdzony podpisem osoby uprawnionej.

Organizacja ochrony ppoż.

Szkolenia i instrukcje postępowania

Zgodnie z § 28:

• Personel stacji musi przechodzić szkolenie z zakresu ochrony ppoż. nie rzadziej niż co 2 lata.
• Szkolenia powinny obejmować ewakuację, obsługę sprzętu ppoż., procedury alarmowe.
• Instrukcje ewakuacyjne i procedury bezpieczeństwa muszą być widoczne dla personelu i klientów.
• Dokumentacja szkoleń musi być przechowywana i dostępna dla służb kontrolnych.

Kontrola i konserwacja urządzeń

Zgodnie z § 29 i § 30:

• Systemy ochrony ppoż. muszą być regularnie sprawdzane.
• Dokumentacja przeglądów musi być prowadzona i przechowywana.
• Wszelkie awarie należy natychmiast zgłaszać i usuwać zgodnie z przyjętymi procedurami.

Podsumowanie o warunkach technicznych jakie mają spełniać stacje paliw płynnych

Zabezpieczenie przeciwpożarowe stacji paliw płynnych jest systemem złożonym, obejmującym infrastrukturę techniczną, środki gaśnicze, organizację pracy oraz szkolenie personelu. Obowiązujące przepisy – w szczególności Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 2023 roku – precyzyjnie definiują wymagania w tym zakresie. Kluczowe znaczenie mają m.in. odpowiednia lokalizacja i konstrukcja stacji, właściwe oznakowanie, wyposażenie w skuteczny sprzęt gaśniczy, stosowanie systemów wykrywania i alarmowania oraz zapewnienie ciągłego nadzoru i konserwacji. Przestrzeganie tych wymogów ma na celu nie tylko spełnienie obowiązków formalnych, ale przede wszystkim realną ochronę życia, zdrowia i mienia oraz ograniczenie skutków ewentualnych pożarów.

Nasza firma nie tylko przygotowuje obiekty stacji paliw do spełnienia wszystkich wymagań przepisów przeciwpożarowych, ale również zapewnia nad nimi stały nadzór techniczny oraz wsparcie eksploatacyjne, dbając o pełne bezpieczeństwo i zgodność z obowiązującymi regulacjami.