Stałe urządzenia gaśnicze (SUG) – definicja, rodzaje
i przepisy
Stałe urządzenia gaśnicze (SUG) to kluczowy element systemów przeciwpożarowych, które zapewniają automatyczną ochronę przed pożarami. W niniejszym artykule wyjaśniamy, co to są stałe urządzenia gaśnicze, jakie są ich rodzaje, a także jakie rozporządzenia regulują ich stosowanie.
Co to stałe urządzenia gaśnicze?
Stałe urządzenia gaśnicze to instalacje przeciwpożarowe, które są na stałe zainstalowane w budynku lub obiekcie i uruchamiają się automatycznie w razie wykrycia pożaru. Ich zadaniem jest szybkie stłumienie lub zgaszenie ognia, zanim zdąży się on rozprzestrzenić. Stosowanie tego typu systemów jest kluczowe w miejscach o dużym ryzyku pożaru, takich jak hale produkcyjne, centra logistyczne, serwerownie oraz obiekty użyteczności publicznej.
Rodzaje stałych urządzeń gaśniczych
Wyróżnia się kilka rodzajów stałych urządzeń gaśniczych, które różnią się zastosowaniem oraz środkiem gaśniczym:
1. Stałe urządzenia gaśnicze wodne
Są to najbardziej rozpowszechnione systemy gaśnicze, stosowane głównie w budynkach handlowych, użyteczności publicznej i przemysłowych. Dzielą się na:
- Systemy tryskaczowe – automatycznie uruchamiające się pod wpływem wysokiej temperatury.
- Systemy zraszaczowe – działające na całej powierzchni od razu po aktywacji.
Systemy wodne są stosunkowo tanie i efektywne, ale nie nadają się do ochrony sprzętu elektronicznego oraz miejsc, w których kontakt z wodą może spowodować dodatkowe zagrożenia.
2. Stałe urządzenia gaśnicze gazowe
Stosowane głównie w miejscach, gdzie woda mogłaby wyrządzić szkody, np. w serwerowniach czy archiwach. Popularne systemy wykorzystują:
- CO2 – skuteczny środek gaśniczy, który nie przewodzi prądu, ale w wysokim stężeniu może stanowić zagrożenie dla ludzi.
- Gazy obojętne – zmniejszają poziom tlenu w chronionym obszarze, co uniemożliwia rozwój pożaru:
- IG01 – czysty argon,
- IG100 – czysty azot,
- IG55 – mieszanka 50% azotu i 50% argonu (znana jako argonite),
- IG541 – kompozycja składająca się z 40% argonu, 52% azotu i 8% dwutlenku węgla CO2 (znana jako inergen).
- Gazy chemiczne – alternatywy dla wycofanych halonów:
- FM-200 (HFC227ea) – nowoczesny zamiennik halonu, wcześniej znany jako Hygood FM-200,
- Novec 1230 (FK-5-1-12) – efektywny i ekologiczny środek gaśniczy,
- CEA-410 – stosowany głównie do modernizacji istniejących systemów.
Systemy gazowe są jednymi z najdroższych, ale także najbardziej efektywnych w ochronie przed pożarami wrażliwego sprzętu.
3. Stałe urządzenia gaśnicze pianowe
Wykorzystywane przede wszystkim w miejscach, gdzie występują łatwopalne ciecze, np. w rafineriach i zakładach chemicznych. Pianowe systemy gaśnicze skutecznie eliminują źródło ognia, izolując dostęp tlenu.
4. Stałe urządzenia gaśnicze proszkowe
Skuteczne w gaszeniu różnych typów pożarów, jednak mogą powodować znaczne zanieczyszczenia. Ich działanie polega na szybkim tłumieniu ognia poprzez odcięcie dostępu tlenu do płomieni.
5. Stałe urządzenia gaśnicze aerozolowe
Nowoczesna alternatywa dla systemów gazowych i proszkowych, stosowana w małych pomieszczeniach. Aerozole gaśnicze są coraz częściej wykorzystywane w ochronie serwerowni i magazynów cennych dóbr.
Rozporządzenia dotyczące stałych urządzeń gaśniczych
Zgodnie z § 27 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, instalacja stałych urządzeń gaśniczych wodnych jest obowiązkowa w:
- Budynkach handlowych lub wystawowych:
- jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 8000 m² (ZL I),
- wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy pożarowej powyżej 5000 m² (ZL I).
- Budynkach gastronomicznych – z ponad 600 miejscami.
- Budynkach użyteczności publicznej wysokościowych.
- Budynkach zamieszkania zbiorowego wysokościowych.
Obowiązek instalacji stałych urządzeń gaśniczych dotyczy również:
- Archiwów państwowych – wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych,
- Muzeów i zabytków budowlanych – określonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków,
- Ośrodków elektronicznego przetwarzania danych – o znaczeniu krajowym.
Zalety inwestowania w stałe urządzenia gaśnicze?
Korzyści wynikające z instalacji stałych urządzeń gaśniczych obejmują:
- Automatyczne wykrywanie i gaszenie pożaru – minimalizacja strat materialnych.
- Ochrona zdrowia i życia ludzi – szczególnie istotne w budynkach użyteczności publicznej.
- Spełnienie wymogów prawnych – uniknięcie kar za brak odpowiednich systemów.
- Niższe koszty ubezpieczenia – wiele firm ubezpieczeniowych oferuje lepsze warunki dla obiektów wyposażonych w SUG.
- Minimalizacja strat biznesowych – szybka reakcja na pożar zmniejsza przestoje i szkody w działalności gospodarczej.
- Wzrost wartości nieruchomości – budynki wyposażone w nowoczesne systemy gaśnicze są bardziej atrakcyjne na rynku.
Podsumowanie samoczynnych urządzeń gaśniczych
Stałe urządzenia gaśnicze, takie jak systemy wodne, gazowe, pianowe i proszkowe, odgrywają kluczową rolę w ochronie przed pożarami. Ich stosowanie regulowane jest przez polskie rozporządzenia, a wybór odpowiedniego systemu zależy od specyfiki obiektu oraz potencjalnych zagrożeń. Nowoczesne technologie gaśnicze umożliwiają coraz skuteczniejszą ochronę, zapewniając jednocześnie minimalne straty materialne i zdrowotne.
Czy Twoja firma spełnia obowiązujące normy przeciwpożarowe? Sprawdź, jakie SUG będą najlepsze dla Twojego obiektu i zapewnij sobie maksymalne bezpieczeństwo.
