Jak projektować i montować systemy sygnalizacji pożarowej (SSP)?

System Sygnalizacji Pożarowej (SSP) to nieodzowny element ochrony przeciwpożarowej, który pełni kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa osób przebywających w budynkach oraz ochrony mienia. Jego działanie opiera się na wczesnym wykrywaniu zagrożenia, błyskawicznym alarmowaniu użytkowników obiektu oraz automatycznym uruchamianiu urządzeń zabezpieczających. Dzięki temu możliwe jest skuteczne ograniczenie strat materialnych oraz sprawna ewakuacja ludzi.

Celem wdrożenia SSP jest przede wszystkim ochrona życia i zdrowia ludzi, jak również zabezpieczenie zgromadzonych wartości materialnych. Projektowanie systemu wymaga zaawansowanej wiedzy technicznej, praktycznego doświadczenia oraz szczególnego podejścia do rodzaju i funkcji chronionego obiektu. Szczególną uwagę należy zwrócić na dobór i rozmieszczenie elementów SSP, lokalizację centrali, a także integrację systemu z innymi instalacjami budynkowymi.

Aby system działał niezawodnie, musi być zaprojektowany i zainstalowany zgodnie z obowiązującymi normami technicznymi, przepisami prawa i zaleceniami, takimi jak PKN-CEN/TS 54-14 czy SITP WP-02:2021.

Etapy wdrożenia systemu sygnalizacji pożaru

1. Analiza zagrożeń i potrzeby stosowania SSP

Na początku określa się wymagania, jakie budynek musi spełniać w zakresie wykrywania i alarmowania pożaru. Etap ten obejmuje identyfikację rodzaju ochrony, która może przyjmować następujące formy:

• ochrona całkowita,
• ochrona strefowa,
• ochrona dróg ewakuacyjnych,
• ochrona miejscowa,
• ochrona wyposażenia,
• ochrona nieautomatyczna.

Następnie przygotowywany jest plan postępowania podczas alarmu pożarowego. Uwzględnia on plan ewakuacji, analizę wpływu miejsca pożaru na bezpieczeństwo ludzi, sposób powiadamiania służb ratowniczych, a także podział obowiązków personelu podczas sytuacji zagrożenia. Projektant określa także systemy współpracujące z SSP oraz wymagania dotyczące ich integracji.

2. Opracowanie projektu technicznego

Projekt obejmuje wybór i rozmieszczenie urządzeń, takich jak czujki, ręczne ostrzegacze pożarowe, sygnalizatory czy urządzenia transmisji alarmu. Kluczowe jest zaplanowanie stref dozorowych i alarmowych tak, aby umożliwić szybkie określenie źródła zagrożenia.

Ustalane są także metody nadzoru nad systemem oraz sposoby jego obsługi i prezentacji komunikatów alarmowych. Projekt uwzględnia również scenariusz pożarowy, który powinien odzwierciedlać przewidywany przebieg zdarzeń w sytuacji kryzysowej.

3. Weryfikacja projektu przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych

Zatwierdzenie projektu przez rzeczoznawcę ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych jest niezbędne przed realizacją instalacji. Ocena ta dotyczy zgodności z przepisami prawa, wymaganiami technicznymi, a także poprawności zastosowanych rozwiązań funkcjonalnych. W przypadku zastrzeżeń projekt musi zostać poprawiony.

4. Profesjonalny montaż systemu

Montaż SSP powinien być prowadzony przez certyfikowanych instalatorów. Obejmuje on prowadzenie przewodów, instalację urządzeń, zabezpieczenia mechaniczne i ogniowe, a także oznaczenia i etykiety. Ważna jest lokalizacja centrali sygnalizacji pożarowej – powinna być łatwo dostępna dla straży pożarnej, nadzorowana czujką automatyczną i znajdować się w pobliżu wejścia głównego. Dodatkowo, obok niej powinien znajdować się ROP.

5. Testowanie i odbiór instalacji

Testy obejmują sprawdzenie wszystkich komponentów: czujek, CSP, sygnalizatorów, ROP-ów, źródeł zasilania, połączeń z systemami oddymiania, DSO i innymi. Na podstawie wyników prób technicznych sporządzana jest dokumentacja odbiorowa, która stanowi podstawę do dopuszczenia systemu do eksploatacji.

6. Eksploatacja i konserwacja

System SSP wymaga ciągłej gotowości, co wiąże się z koniecznością regularnych przeglądów, testów i konserwacji. Wymagane są przeglądy minimum raz w roku, prowadzenie dziennika eksploatacyjnego, cykliczne testowanie wybranych urządzeń i utrzymywanie akumulatorów w pełnej sprawności.

Linie dozorowe w systemie sygnalizacji

• Linie nieadresowalne i adresowalne otwarte – jedna linia przypada na jedną strefę pożarową, maksymalnie 1600 m² lub do 32 pomieszczeń.
• Linie adresowalne pętlowe – jedna linia może obsługiwać wiele stref, wymaga stosowania izolatorów zwarć, obsługuje do 128 czujek lub pomieszczeń o łącznej powierzchni do 6000 m².

Okablowanie i zasilanie systemu SAP

Zasilanie główne powinno pochodzić z publicznej sieci energetycznej lub niezależnej sieci o tej samej niezawodności. Musi być wyposażone w zabezpieczenie przeciwprzepięciowe, zlokalizowane jak najbliżej wejścia zasilania do budynku.

System wymaga również źródła rezerwowego, które zapewnia 72 godziny czuwania i minimum 30 minut pracy w stanie alarmu. Realizowane jest ono przez odpowiednio dobrane akumulatory. Okablowanie powinno być wykonane z kabli posiadających certyfikaty CNBOP, umieszczanych w korytkach ogniotrwałych. Najczęściej stosowane przewody to:

• YnTKSY ekw (zasilanie pętli dozorowych),
• HDGs/NKGs (zasilanie sterowników),
• światłowody (połączenia centrali master–slave).

Dobór czujek

Typ czujek uzależniony jest od:

• przewidywanego typu pożaru (płomieniowy, bezpłomieniowy),
• wysokości pomieszczenia,
• warunków otoczenia (np. temperatura, wilgotność, przepływ powietrza),
• czynników zakłócających (pył, spaliny, promieniowanie UV lub IR, zakłócenia elektromagnetyczne).

Wymagania dla pomieszczenia centrali SSP

• Musi być nadzorowane przez automatyczne czujki.
• W pobliżu należy umieścić ROP.
• Powinna być zlokalizowana przy głównym wejściu do budynku.
• Warunki środowiskowe muszą zapewniać bezpieczną pracę urządzenia (wilgotność, temperatura, oświetlenie).
• Lokalizacja musi być uzgodniona z przedstawicielem PSP.

Podsumowanie o tym jak projektować i montować systemy sygnalizacji pożarowej

System Sygnalizacji Pożarowej to jeden z kluczowych filarów zabezpieczeń w nowoczesnych obiektach. Jego skuteczność zależy od właściwego zaprojektowania, profesjonalnego wykonania oraz regularnej konserwacji. Tylko wtedy możliwe jest szybkie i skuteczne zareagowanie na zagrożenie pożarowe.

Projektowanie i montaż systemu sygnalizacji pożarowej to proces wieloetapowy, który powinien być realizowany przez wykwalifikowanych specjalistów, z uwzględnieniem specyfiki obiektu oraz obowiązujących przepisów i norm. Nasze doświadczenie w projektowaniu i montażu, kompleksowe podejście i znajomość wytycznych PKN-CEN/TS 54-14 i SITP WP-02:2021 są gwarancją wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać indywidualną ofertę dopasowaną do Twoich potrzeb.