Gęstość obciążenia ogniowego – przepisy, tabela, wzór, norma, definicja

Norma PN-B-02852 dotycząca obliczania gęstości obciążenia ogniowego

Norma PN-B-02852 „Ochrona przeciwpożarowa budynków. Obliczanie gęstości obciążenia ogniowego oraz wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru” określa metody wyznaczania ryzyka pożarowego w budynkach. Wskazuje również zasady stosowania wzorów i wartości ciepła spalania dla różnych materiałów. Norma ta jest kluczowym dokumentem, który pomaga określić nie tylko wymagania dla budynków o różnym przeznaczeniu, ale także wytyczne dla służb przeciwpożarowych oraz inżynierów budowlanych.

Gęstość obciążenia ogniowego – co to jest?

Obciążenie ogniowe określa ilość materiału palnego zgromadzonego na danej powierzchni. Wartość ta wyrażana jest w megadżulach na metr kwadratowy (MJ/m²) i reprezentuje energię cieplną, jaka może powstać podczas spalania materiałów palnych w pomieszczeniu, strefie pożarowej lub składowisku.

Dla ujednolicenia zasad określania wielkości obciążenia przyjęto wyrażenie [MJ/m²], które oznacza ilość energii cieplnej powstałej w wyniku spalania materiałów palnych, przypadającej na jednostkę powierzchni danego obiektu. Prawidłowe określenie tej wartości pozwala na dobór odpowiednich systemów ochrony przeciwpożarowej, takich jak systemy gaśnicze, instalacje oddymiające oraz materiały budowlane odporne na wysokie temperatury.

Aby uzyskać rzeczywistą wartość obciążenia ogniowego, konieczne jest uwzględnienie nierównomierności rozłożenia materiałów palnych. Należy pamiętać, że rozkład materiałów w pomieszczeniach może różnić się w zależności od ich przeznaczenia i warunków eksploatacyjnych, co może wpływać na intensywność i szybkość rozprzestrzeniania się pożaru.

Przy obliczaniu gęstości obciążenia ogniowego należy uwzględnić wszystkie materiały palne składowane, wytwarzane, przerabiane lub transportowane w sposób ciągły, znajdujące się w danym pomieszczeniu, strefie pożarowej lub składowisku.

Metoda obliczania gęstości obciążenia ogniowego

Gęstość obciążenia ogniowego Qd (MJ/m²) oblicza się według wzoru:

Gdzie:

• n – liczba rodzajów materiałów palnych w pomieszczeniu,
• Gi – masa poszczególnych materiałów (kg),
• Qi – wartość ciepła spalania materiałów (MJ/kg),
• F – powierzchnia rzutu poziomego pomieszczenia, strefy pożarowej lub składowiska (m²).

Ogólne zasady obliczania

• Uwzględnia się wszystkie materiały palne składowane, wytwarzane, przerabiane lub transportowane w sposób ciągły.
• Zakłada się, że materiały są rozmieszczone równomiernie na powierzchni pomieszczenia, strefy pożarowej lub składowiska.
• Jeśli strefa pożarowa składa się z wielu pomieszczeń, gęstość obciążenia ogniowego oblicza się jako sumę obciążeń poszczególnych pomieszczeń.

Dodatkowo, w przypadku obiektów wielopoziomowych należy uwzględnić wpływ pionowego rozprzestrzeniania się pożaru oraz możliwość migracji gazów i dymu do sąsiednich stref budynku.

Materiały niepodlegające uwzględnieniu

Podczas obliczeń nie uwzględnia się:

• Materiałów zanurzonych w wodzie i roztworach wodnych,
• Materiałów zawierających powyżej 60% wody,
• Substancji niepalnych, które nie biorą udziału w procesie spalania.

Materiały uwzględniane w obliczeniach w ograniczonej ilości

Niektóre materiały palne przyjmuje się w 10% lub 20% ich rzeczywistej masy w obliczeniach, co wynika z ich sposobu składowania.

Materiały przyjmowane do obliczeń w 10% ich masy rzeczywistej:

• Papier w rolach o średnicy co najmniej 0,5 m i długości co najmniej 1 m,
• Papier w belach o wymiarach co najmniej 0,20 × 1 × 1 m,
• Drewno okrągłe o średnicy co najmniej 0,2 m,
• Węgiel kamienny i koks w pryzmach i zwałach o wysokości co najmniej 1 m,
• Zboże, wysłodki buraczane w stosach i pryzmach o wysokości powyżej 1 m,
• Płyty drewnopochodne ułożone w stosy ściśle, bez przekładek, o wymiarach stosów 1 x 1 x 1 m,
• Zboże w zasiekach i komorach wykonanych z materiałów niepalnych,
• Mrożonki owocowo-warzywne w kartonach, workach papierowych, foliowych, układane na paletach drewnianych,
• Produkty spożywcze w puszkach, słoikach, butelkach na paletach drewnianych, plastikowych lub kartonowych.

Materiały przyjmowane do obliczeń w 20% ich masy rzeczywistej:

• Zboże, cukier, mąka, kasze w workach składowanych w stosy, warstwy itp. (ograniczenie to nie dotyczy nasion oleistych),
• Papa smołowa i asfaltowa w rolkach,
• Papier w procesach poligraficznych prasowany w ściśle ukształtowane paczki półproduktu (krudy) oraz jako produkt gotowy po obróbce introligatorskiej, w pełnopaletowych ładunkach o masie ponad 400 kg.

Wartości liczbowe ciepła spalania wybranych materiałów – tabela

Podsumowanie o gęstości obciążenia ogniowego

Gęstość obciążenia ogniowego to kluczowy wskaźnik bezpieczeństwa pożarowego. Regularne obliczenia pozwalają na skuteczną ochronę obiektów przed zagrożeniami. Dobrze dobrane systemy przeciwpożarowe oraz odpowiednie planowanie infrastruktury mogą znacząco ograniczyć ryzyko pożaru i jego skutki. Jeśli potrzebujesz profesjonalnych obliczeń lub doradztwa w zakresie ochrony przeciwpożarowej – skontaktuj się z nami!