Drogi ewakuacyjne – przepisy, wymagania i warunki techniczne

Drogi ewakuacyjne – rozporządzenie

Drogi ewakuacyjne w budynkach podlegają szczegółowym regulacjom zawartym w Rozdziale 4 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wymagania te mają na celu zapewnienie skutecznej i bezpiecznej ewakuacji ludzi w razie zagrożenia, takiego jak pożar.

Przepisy określają precyzyjne normy dotyczące:

• długości przejść ewakuacyjnych,
• szerokości dróg ewakuacyjnych,
• minimalnej liczby wyjść ewakuacyjnych,
• warunków technicznych drzwi ewakuacyjnych,
• klatek schodowych oraz przedsionków przeciwpożarowych,
• systemów zapobiegających zadymieniu,
• stosowania dodatkowych zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Co to są drogi ewakuacyjne?

Drogi ewakuacyjne to ciągi komunikacyjne umożliwiające szybkie i bezpieczne opuszczenie budynku w sytuacji awaryjnej. Powinny one prowadzić:

• bezpośrednio na zewnątrz budynku,
• do sąsiedniej strefy pożarowej,
• poprzez inne drogi komunikacyjne ogólne,
• przez klatki schodowe lub specjalne przejścia ewakuacyjne.

Wymagania dotyczące dróg ewakuacyjnych

1. Minimalna szerokość i liczba przejść

Szerokość i liczba przejść w budynkach zależą od ich przeznaczenia oraz liczby użytkowników. W przypadku braku jednoznacznej liczby użytkowników przyjmuje się:

• Sale konferencyjne, lokale gastronomiczne, świetlice – 1 m²/osobę.
• Pomieszczenia handlowo-usługowe – 4 m²/osobę.
• Pomieszczenia administracyjne i biurowe – 5 m²/osobę.
• Archiwa, biblioteki – 7 m²/osobę.
• Magazyny – 30 m²/osobę.
• Hale produkcyjne i przemysłowe – zgodnie z obciążeniem ogniowym.

2. Długość przejść ewakuacyjnych

Długość przejść ewakuacyjnych uzależniona jest od rodzaju strefy pożarowej:

• ZL (zagrożenie ludzi) – maksymalnie 40 m.
• PM (produkcyjne i magazynowe) powyżej 500 MJ/m² – maksymalnie 75 m.
• PM poniżej 500 MJ/m² – maksymalnie 100 m.
• Pomieszczenia zagrożone wybuchem – maksymalnie 40 m.

Dopuszczalne wydłużenia:

• Wysokość pomieszczenia powyżej 5 m → długość przejścia może być zwiększona o 25%.
• Stałe samoczynne urządzenia gaśnicze → długość może być zwiększona o 50%.
• Samoczynne urządzenia oddymiające → długość może być zwiększona o 50%.
• Kombinacja powyższych rozwiązań → możliwość wydłużenia do 100%.

3. Minimalna liczba wyjść ewakuacyjnych

Pomieszczenia muszą mieć co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne w przypadku, gdy:

• są przeznaczone dla więcej niż 50 osób (lub 30 osób w strefie ZL II),
• ich powierzchnia przekracza 300 m² w strefie ZL,
• znajdują się w strefie PM z obciążeniem ogniowym >500 MJ/m² i mają powierzchnię ponad 300 m²,
• są zagrożone wybuchem, a ich powierzchnia przekracza 100 m²,
• znajdują się w strefie PM o obciążeniu ogniowym ≤500 MJ/m² i mają powierzchnię powyżej 1000 m².

4. Wymogi techniczne drzwi ewakuacyjnych

Drzwi ewakuacyjne powinny spełniać następujące wymagania:

• Szerokość drzwi powinna wynosić co najmniej 0,9 m (dla maksymalnie 3 osób – 0,8 m).
• Drzwi muszą otwierać się na zewnątrz pomieszczeń (z wyjątkiem budynków zabytkowych).
• W budynkach dla ponad 300 osób drzwi powinny być wyposażone w mechanizmy przeciwpaniczne.
• Zakaz stosowania drzwi obrotowych i podnoszonych jako drogi ewakuacyjnej.
• W budynkach produkcyjnych wymagane są przedsionki przeciwpożarowe oddzielające strefy pożarowe.

5. Poziome drogi ewakuacyjne

• Obudowa poziomych dróg ewakuacyjnych powinna mieć odporność ogniową EI 15.
• Minimalna szerokość poziomej drogi ewakuacyjnej to 1,4 m (dla pomieszczeń z maksymalnie 20 osobami dopuszczalne 1,2 m).
• Minimalna wysokość dróg ewakuacyjnych wynosi 2,2 m.
• Nie wolno blokować dróg ewakuacyjnych meblami, sprzętem czy innymi przeszkodami.

Wymagania dla klatek schodowych i przedsionków przeciwpożarowych

• W budynkach wysokich wymagane są co najmniej dwie klatki schodowe.
• Klatki schodowe powinny być obudowane, zamykane drzwiami dymoszczelnymi i wyposażone w systemy zapobiegające zadymieniu.
• W budynkach wysokościowych konieczne jest zastosowanie systemu oddymiającego klatki schodowe.
• Dopuszczalne są drzwi rozsuwane, pod warunkiem że automatycznie otwierają się przy pożarze.
• Drabiny ewakuacyjne mogą być stosowane tylko w obiektach przemysłowych przy ograniczonej liczbie osób.

Dodatkowe wymagania techniczne

• W budynkach wysokich należy stosować zabezpieczenia przed zadymieniem poziomych dróg ewakuacyjnych.
• W podziemnych kondygnacjach budynków przeznaczonych dla ponad 100 osób należy zastosować system usuwania dymu.
• Korytarze ewakuacyjne w strefach ZL muszą być podzielone na odcinki do 50 m za pomocą przegród dymoszczelnych.
• W budynkach średniowysokich i wyższych drzwi prowadzące na drogi komunikacyjne muszą mieć odporność ogniową EI 30.

Podsumowanie o drogach ewakuacyjnych

Drogi ewakuacyjne są kluczowym elementem systemu bezpieczeństwa budynków. Przestrzeganie norm prawnych i technicznych zapewnia skuteczną ewakuację i minimalizuje ryzyko ofiar w sytuacjach kryzysowych. Zarządcy budynków i właściciele są zobowiązani do zapewnienia zgodności z przepisami dotyczącymi dróg ewakuacyjnych, co bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo użytkowników.

Zadbaj o prawidłowe oznaczenie, utrzymanie oraz drożność dróg ewakuacyjnych – to podstawa bezpieczeństwa w każdym obiekcie!